خانواده
-
کدام یک از زوجین اختیار انتخاب مسکن و محل زندگی را دارد ؟
در مواردی که زن اختیار تعیین خانه را ندارد، باید در خانهای که شوهر تهیه کرده است، سکونت کند. در صورت امتناع، مرد میتواند دعوی الزام به تمکین را مطرح کند که در صورت محکومیت و عدم اجرای آن به اصطلاح قانون، ناشزه محسوب شده و مستحق دریافت نفقه نیست به طور معمول زوجهای جوان در اوایل زندگی در مورد مسکن و محل زندگی و نیز نوع شغل یکدیگر دچار مشکلات و اختلافاتی میشوند که چنانچه به حقوق یکدیگر آشنا شوند و شروط خود را در عقدنامه پیشبینی کنند، از بروز اختلافات بعدی جلوگیری شده و به تحکیم روابط خانوادگی منجر خواهد شد. یکی از مواردی که در اکثر مواقع مورد اختلاف است مربوط به مسکن و محل زندگی پس از ازدواج است که در این یادداشت به بررسی آن می پردازیم. حق مسکن با چه کسی است زوج یا زوجه؟ از لحاظ دینی و اخلاقی ایده آل آن…
بیشتر بخوانید » -
شرایط جبران خسارات دوران نامزدی چیست ؟
به موجب قانون مدنی هر یک از نامزدها می توانند در صورت بر هم خوردن وصلت، هدایایی را که به طرف دیگر یا ابوین او برای وصلت منظور داده شده، مطالبه کنند. و اگر عین هدایا موجود نباشد مستحق قیمت هدایایی خواهد بود که عادتاً نگاه داشته می شود، مگر اینکه آن هدایا بدون تقصیر طرف دیگر تلف شده باشد. در برخی از خانواده ها دوره آشنایی قبل از عقد اندکی طولانی می شود، که در عرف از آن به عنوان دوران نامزدی یاد می شود. علیرغم اعتماد متقابلی که بعضاً در این دوره میان طرفین حاصل می شود، از نظر قانونی نامزدی تکلیفی از جهت ایجاد علقه زوجیت بوجود نمی آورد. این دوره بخصوص اگر طولانی شود، روابط عاطفی خاصی را بدنبال داشته و بین طرفین هدایایی نیز رد و بدل می شود. متعاقباً اگر این آشنایی به عقد و ازدواج منتهی نشود، مشکلات عاطفی، معنوی و بعضاً…
بیشتر بخوانید » -
مفهوم نفقه زن چیست ؟ آیا می توانیم نفقه گذشته را مطالبه کنیم ؟
از جمله حقوق قانونی و نیز الزاماتی را که قانونگذار برای زوجه و نیز زوج در نظر گرفته است،موضوع نفقه است. حقی که برای زوجه امکان مطالبه آنرا فراهم میکند و در مقابل آن زوج را مکلف به تادیه خواهد کرد. مفهوم نفقه زن ماده 1107 قانون مدنی بیان می دارد: نفقه عبارت است از همه نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن، از قبیل مسکن، البسه، غذا، اثاث منزل و هزینه های درمانی و بهداشتی و خادم در صورت عادت یا احتیاج به واسطه نقصان یا مرض. از طرفی دیگر ماده 1106 قانون مدنی بیان می دارد: در عقد دایم نفقه زن به عهده شوهر است. بنابراین در خصوص این دو ماده و نیز برخی ویژگی های نفقه، نکاتی را به اختصار بیان می نماییم: 1. هدف و فلسفه وضع تاسیس قانونی نفقه، حمایت از زن می باشد، چه اینکه در خانواده های ایرانی زنان اموال و…
بیشتر بخوانید » -
استرداد جهیزیه چه شرایطی دارد ؟
این حقوقدان بیان کرد: برای استرداد جهیزیه باید عین مال موجود باشد، زیرا زن نیز این وسایل را برای استفاده مشترک به منزل شوهر میبرد و در طول زمان نسبتاً طولانی فرسوده میشود و اگر تلف شده نیز زن باید تلف را در ید شوهر ثابت کند، ضمن اینکه زن باید انتزاع ید خود و تصرف انحصاری زوج را ثابت کند . زن مالک جهیزیهای است که در ابتدای زندگی به همراه خود به خانه شوهرش میآورد و هر زمان که بخواهد میتواند آنها را به جای دیگری منتقل کند؛ به طور معمول تا دعوای طلاق بین زوجین مطرح نشده، هیچ زنی دنبال استرداد جهزیه خود نیست اما مشکل آن جایی شروع میشود که زن خواهان جهیزیه است و مرد هم منکر این جهیزیه میشود. دعوای استرداد جهیزیه مانند هر دعوای دیگری نیازمند تقدیم دادخواست در دادگاه است، البته دادگاه خانواده برای رسیدگی به چنین موضوعی صالح است و…
بیشتر بخوانید » -
شرط ضمن عقد برای انتخاب محل سکونت
دکتر داور حقوقدان، عضو هیات علمی دانشگاه و وکیل پایهیک دادگستری در خصوص تعیین مسکن از سوی زوجه اظهار کرد: در قانون مدنی کشور ما، به موجب ماده 1005 اقامتگاه زن شوهردار همان اقامتگاهی است که شوهر در آن زندگی میکند. محل زندگی از جمله حقوق مشترک زوجین محسوب میشود. به طور خلاصه و کلی باید گفت که هدف اصلی ازدواج، تشکیل یک زندگی مشترک از سوی زن و مرد و زندگی در کنار یکدیگر است و در صورتی که زوجین، جدا از یکدیگر زندگی کنند، هدف اصلی از ازدواج و تشکیل خانواده محقق نمیشود. حق سکنی با شوهر است و تعیین مسکن از آثار ریاست شوهر به شمار میرود که بخش نخست ماده 1114 قانون مدنی به این موضوع اختصاص یافته است که بر اساس آن، زن بايد در منزلي که شوهر تعيين ميکند سکني کند، مگر آن که اختيار تعيين منزل به زن داده شده باشد. با توجه…
بیشتر بخوانید » -
دادگاه خانواده می تواند به چه پرونده هایی رسیدگی کند ؟
دادگاه خانواده با حضور رئیس یا دادرس علیالبدل و قاضی مشاور زن تشکیل میگردد. قاضی مشاور باید ظرف سه روز از ختم دادرسی به طور مکتوب و مستدل در مورد موضوع دعوی اظهارنظر و مراتب را در پرونده درج کند. دادگاه خانواده یکی از دادگاههای عمومی حقوقی است که صلاحیت اختصاصی برای رسیدگی به دعاوی خاصی را دارد . به موجب ماده واحده قانون اختصاص تعدای از دادگاههای موجود به دادگاههای موضوع اصل 21 قانون اساسی (دادگاه خانواده) مصوب 1376 حداقل یکی از شعب دادگاههای عمومی برای رسیدگی به دعاوی خانواده اختصاص یافته و پس از تخصیص ،آن دادگاههای عمومی دیگر صلاحیت رسیدگی به مربوط به این دادگاهها را نخواهند داشت. دادگاه خانواده با حضور رئیس یا دادرس علیالبدل و قاضی مشاور زن تشکیل میگردد. قاضی مشاور باید ظرف سه روز از ختم دادرسی به طور مکتوب و مستدل در مورد موضوع دعوی اظهارنظر و مراتب را در پرونده درج…
بیشتر بخوانید » -
آیا شوهر به صورت قانونی می تواند جلوی اشتغال همسرش را بگیرد ؟
قاضی دادگاه تنها کسی است که میتواند تشخیص دهد آیا شغل زن حقیقتا با حیثیت و مصالح خانوادگی زوجین مخالف است یا خیر. پس در این مورد که شغل زن خلاف مصلحت است یا خیر نظر مرد تعیین کننده نیست و قاضی است که باید نظر آخر را بدهد. اصولا وظیفه کار و تامین معاش زندگی بر عهده مرد است، این موضوع نه تنها در قانون که قبل از آن در شرع هم مورد تاکید قرار گرفته است. در واقع حقوق به تبعیت از دین اشتغال را از وظایف مهم مرد میداند، البته زن هم میتواند در سند ازدواج شرط کند که پس از ازدواج مشغول به کار شود یا اگر تاکنون شاغل بوده است همچنان به شغل خود ادامه دهد. اگر در قباله ازدواج در قسمت مشخصات طرفین در مورد زن نوشته شود کارمند،کارگر یا هر عنوان دیگر اصل بر این است که شوهر با علم و اطلاع…
بیشتر بخوانید » -
پرداخت نفقه کودک وظیفه چه کسی است ؟
در صورت نبودن پدر و اجداد پدری یا عدم توانایی آنها به پرداخت مخارج زندگی فرزند، تکلیف پرداخت نفقه به عهده مادر قرار میگیرد. هرگاه مادر هم فوت کند یا قادر به پرداخت مخارج مذکور برای فرزندش نباشد، این تکلیف به عهده اجداد و جدات مادری و جدات پدری فرزند قرار میگیرد. بر اساس ماده ۱۱۹۰ قانون مدنی، نفقه اولاد به عهده پدر است. چه این که پدر حضانت را به عهده داشته باشد یا اینکه حضانت بر عهده مادر یا شخص دیگری باشد، پرداخت نفقه فرزند که به طور عمده شامل مسکن، لباس، خوراک و نیازهای درمانی است، به عهده پدر است که در صورت خودداری از پرداخت (با وجود داشتن استطاعت مالی) طبق ماده ۶۴۲ کتاب تعزیرات قانون مجازات اسلامی، جرم بوده و در صورت شکایت ذینفع دادگاه او را به حبس از ۳ ماه و یک روز تا ۵ ماه محکوم میکند. در صورت فوت پدر یا…
بیشتر بخوانید » -
مصادیق تغییر حضانت را بلد باشیم
چنانچه در اثر عدم مواظبت و یا انحطاط اخلاقی پدر و مادری كه طفل تحت حضانت او است صحت جسمی یا تربیت اخلاقی طفل در معرض خطر قرار گیرد، دادگاه می تواند با تقاضای بستگان، قیم و یا رئیس حوزه قضایی ترتیب مقتضی دیگری را برای حضانت كودك اتخاذ کند. طبق قوانین ایران حضانت فرزند تا رسیدن طفل به سن بلوغ (در دختران 9 سالگی و در پسران 15 سالگی) به عهده والدین است و شخصی که حضانت به او محول شده است، حق خودداری از حضانت و یا اسقاط حق را ندارد. به عبارت قانونی “حضانت حق و تکلیف ابوین است”؛ بدین معنیکه والدین حق دارند حضانت و سرپرستی كودك خود را به عهده گیرند و قانون جز در موارد استثنایی نمیتواند آنان را از این حق محروم كند و از سوی دیگر آنان مكلف هستند تا زمانی كه زنده هستند و توانایی دارند، نگهداری و تربیت فرزند…
بیشتر بخوانید » -
اجرت المثل چیست و به کدام زنان اجرت المثل كمتری می گیرد؟
اینكه زنی در هنگام ازدواج، فرزند یا فرزندان قبلی همسرش از زن سابقش را نیز بزرگ كند، باز هم سبب افزایش میزان اجرتالمثل زن میشود. ممكن است مردی بخشی از ایام زندگی خود را در ماموریت كاری خارج از كشور یا مثلا زندان گذرانده باشد. یكی از حقوق ویژهای که دین اسلام برای زنان در نظر گرفته، این است که هیچ مردی نمیتواند تا زمانی که تمامی حق و حقوق همسرش را پرداخت نكرده است، او را طلاق دهد. هر اندازه که مدت زندگی مشترک بیشتر باشد، این حقوق نیز افزایش مییابد و به همین دلیل بسیاری از مردانی كه بدون هیچ دلیل منطقی قصد طلاق دادن همسر خود را دارند، از این مساله منصرف میشوند. اجرتالمثل یكی از همان حقوق ویژهای است كه شرع و قانون برای زنان در نظر گرفته است. زن وظایف خاصی در زندگی زناشویی دارد كه توسط قانون و شرع برشمرده شده است. این…
بیشتر بخوانید »