نحوه ثبت موسسات غیر تجاری در ایران

در کنار شرکت‌ها که به کار تجارت اشتغال دارند قانونگذار نهاد حقوقی خاصی را که دارای شخصیت حقوقی می‌باشد جهت انجام اموری که جنبه غیر تجارتی دارد از قبیل کارهای علمی یا ادبی یا امور خیریه و خدماتی پیش بینی نموده است ماده یک آیین نامه اصلاحی ثبت تشکیلات و موسسات غیر تجارتی، موسسه غیر تجارتی را چنین تعریف نموده است: مقصود از تشکیلات و موسسات غیر تجارتی مذکور در ماده ۵٨۴ قانون تجارت کلیه تشکیلات و موسساتی است که برای مقاصد غیر تجارتی از قبیل امور علمی یا امور خیریه و امثال آن تشکیل می‌شود اعم از آنکه موسسین و تشکیل دهندگان قصد انتفاع داشته یا نداشته باشند.
بنابراین ارائه خدمات علمی و آموزشی و خدمات شهری و ارائه کمک‌های انسانی در قالب شخصیت حقوقی متصور بوده و از این جهت موسسات غیر تجارتی به دوقسمت تقسیم می‌شوند:
الف: موسساتی که مقصود از تشکیل آن‌ها جلب منافع وتقسیم آن بین اعضای خود نباشد اینگونه موسسات اصطلاحا موسسات غیر انتفاعی نامیده می‌شود کلیه فعالیت‌های اجتماعی از قبیل انجمن‌های اسلامی و تخصصی و علمی خاص و احزاب و دستجات سیاسی و موسسین آن هنگامی که در خواست ثبت می‌نمایند توسط اداره ثبت شرکت‌ها مراتب از اداره کل اطلاعات نیروی انتظامی استعلام می‌شود و پس از وصول پاسخ مثبت نسبت به ثبت اقدام می‌گردد.
ب: موسساتی که مقصود از تشکیل آن ممکن است جلب منافع مادی و تقسیم منافع مزبور بین اعضای خود یا غیر باشد اینگونه موسسات موسسات غیر تجارتی نامیده می‌شوند بنابراین فعالیت‌هایی از قبیل آموزشگاههای علمی و فنی و کلاس‌های زبان و مدارس غیر انتفاعی و موسسات گاز رسانی یا ارائه خدمات شهری مانند نظافت و فضای سبز و موارد دیگر در زمینه‌های فوق در قالب موسسات غیرتجارتی متصور می‌باشد و موسسین باید پس از به ثبت رساندن موسسه نسبت به اخذ مجوز فعالیت اقدام نمایند.